Bodemvondst, Piet Louws.

Armenpenning H. Geest Armentafel , De Noord Monster, St-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 14,20 gram.

Diameter: Ø 30 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. 17de eeuw.

Voorzijde: Binnen een parelcirkel boord.

Een duif met nimbus, en opengespreide vleugels.

Symbolische weergave voor de heilige Geest.

Keerzijde: Binnen een versierde cirkelrand/boord.

Centraal in het veld, in gotische letters:

𝖒𝖎𝖉𝖉𝖊𝖑𝖛𝖚𝖗𝖌𝖍

Onder en boven de letters, niet meer verifieerbare versiering.

Bodemvondst, bouwput Arnemuiden.

Uit particuliere collectie. 

Enkelzijdige penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering/plaats van deze penning is onbekend.

Licht gefragmenteerd aan de rand.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 9,8 gram.

Diameter: Ø 24,5 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gearceerde boord.

Die een pseudo-legende voorstelt.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.

Willekeurig bekrast.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

Bruno Janson, (2012) De gouden eeuw van Arnemuiden, Loden penningen, pag.8 nr.049.

De Oude kerk voltooid in 1316, werd toegewijd aan de Apostel Petrus. En was een kerk met hoog aanzien, die schenkingen kreeg van Graaf Floris V en later van Graaf Willem III. Het Kapittel bestond uit 14 Kanunniken en een Deken. Bij de invoering van de nieuwe Bisdommen in 1559 door de Koning van Spanje Philips II,

werd de Sint-Pieterskerk door Paus Pius V op 10 maart 1560 verheven tot Kathedraal-, Domkerk van het Bisdom Middelburg. De Kathedraal werd in 1574 overgenomen door de stad Middelburg. De rijkelijke kerk had relieken in hun bezit, waaronder een stuk van het Heilig Kruis, welke werd bewaard in een koffertje met kristal bedekt. De reliek werd jaarlijks aan de gelovigen tentoongesteld en bij plechtige ommegangen door de stad rondgedragen.

De drie schuttersgilden van Arnemuiden, waren verplicht om de ommegang bij te wonen. De sleutel in de snavel van de vogel verwijst naar de Sint-Pieterskerk, waarbij het kruis in de baard van de sleutel verwijst naar de reliek van het Heilig Kruis.

Bodemvondst, havenslib oude insteekhaven Arnemuiden.

© Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering/plaats van deze penning is onbekend.

Licht gefragmenteerd aan de rand.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 10,133 gram.

Diameter: Ø 23,8 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

© 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Objectnr.0270

Bodemvondst, havenslib oude insteekhaven Arnemuiden.

© Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 9,461 gram.

Diameter: Ø 23,7 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

© 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Objectnr.0271.

Bodemvondst, Piet Louws.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Restant gietboom nog aanwezig.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 10,31 gram.

Diameter: Ø 20 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden Objectnr.0271.

Enkelzijdige Bedel-penning/insigne Armenkamer Heilige Geest (?)

De juiste functie van deze penning is niet gekend.

Drie pengaten voor opnaaiing.

Materiaal: Lood.

Bewerking: Gegoten.

Massa: Onbekend.

Diameter: Ø 55 mm. 

Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: 1558

Voorzijde: Binnen een gladde afgeronde rand/boord.

Het wapenschild van de stad Middelburg, hangend aan een lint.

Ter weerszijden van het wapen, het gesplitste jaartal.

                   I5  /  58

Tussen twee lijncirkels het gedeeltelijk leesbaar omschrift:

MENDICVM . SANCTI . SPIRITVS  . MIDDELBURGENSIS

Wat vermoedelijk staat voor:

Heilige Geest, bedelaar te Middelburg.

Keerzijde: Binnen een gladde afgeronde rand/boord.

Drie smalle lijnen in hoger relïef, van de rand tot het midden.

Keerzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een lijkbaar naar links gewend, 

op het lijkkleed de tekst dragend.
MORI 

(of variant MORS)
Het geheel liggend op gekruiste beenderen,

met bovenaan een schedel.
Onder de lijkkist, tal van beenderen.

Keerzijde: Binnen een gladde cirkelrand.
De letter M
Wat staat voor Middelburg.

Lit.: Pelsdonk 87 (dit exemplaar).

Uit de collectie, © Bert Willemsen (Muntmarkt.nl)

Presentiepenning, Burgemeester- en Schepenloodje van 6 stuivers.

Juiste datering van deze penning is niet gekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Massa: 3,8 gram.

Diameter: Ø 20 mm.

Graveur/stempelsnijder: Jan Looff of Hans Pieters.

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.

Datering: z.j. Ca. 1648-1652

Voorzijde: Binnen een gladde boord en parelcirkel.

De toren/burcht uit het wapen van Middelburg.

Keerzijde: Binnen een gladde boord en parelcirkel.

Waardeaanduiding in Romeinse cijfers.

        VI

Zes stuiver.

Centraal, een (passer) punt.

Lit.: J.E.L Pelsdonk, Pennincxkens van Loode, Goudswaard 2003 pag.175 nr.076. 

Presentiepenning, Burgemeesters van 12 stuiver.

Juiste datering van deze penning is niet gekend.

Materiaal: Lood.

Bewerking: Gegoten.

Massa: Onbekend.

Diameter: Ø 22 mm. 

Graveur/stempelsnijder: Sijmen Garbrantsz.

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.

Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde rand/boord.

Tweekoppige adelaar.

Keerzijde: Binnen een gladde rand/boord.

Waardeaanduiding in gotische letters.

         XII

Twaalf stuiver.

Lit.: M. de Man, Zeeuwse loodjes. Loodjes met den Arend pag.55 nr.1.8.

Uit de collectie, © Bert Willemsen (Muntmarkt.nl)

Presentiepenning, Burgemeester- en Schepenloodje van 6 stuiver.

Kleine lacune door gietfout.

Juiste datering van deze penning is niet gekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten, vertint.

Massa: 2,94 gram.

Diameter: Ø 18,8 mm.

Graveur/stempelsnijder: Sijmen Garbrantsz

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.

Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde rand/boord.

Het wapenschild van de provincie Zeeland.

De leeuw en de golven gescheiden door een lijn.

Keerzijde: Binnen een gladde rand/boord.

Waardeaanduiding in gotische letters.

       VI

Zes stuiver.

Lit.: J.E.L. Pelsdonk, Pennincxkens van Loode. pag.178 nr.118.

 M. de Man, Zeeuwse loodjes. pag. 54 nr. 7.

Foutief aangegeven in Minard-Van Hoorebeke pag.220 nr. 409, men schrijft de letter M voor Middelburg. Dit dient de Romeinse cijfers VI te zijn voor de waardebepaling.

Presentie en/of raadspenning twv 12 Stuiver.

Materiaal: Lood.

Massa: 5,60 gram.

Diameter: 24 mm.

Graveur/stempelsnijder: Johannes Looff, gegoten door de Provinciale munt.

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.

Datering: 1648

Voorzijde: Binnen een gladde buitenrand.

Gekroonde adelaar.

Op de borst, het stadswapen van Middelburg.

Keerzijde:Binnen een gladde buitenrand.

De waardebepaling in Romeinse cijfers/letters XII

Twaalf stuiver.

Onder de waarde het jaartal 1648.

Lit.:  Pelsdonk 01/17/080 ; Allex Kussendrager www.loodjes.nl (Middelburg Raadsloodje/presentiepenning).

Presentiepenning, Burgemeester- en Schepenloodje stad Middelburg.

Juiste datering van deze penning is niet gekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Massa: 8,12 gram.

Diameter: 24 mm.

Graveur/stempelsnijder: Sijmen Garbrantsz

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.

Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde buitenrand.

Tweekoppige adelaar, waarboven een kroontje.

Keerzijde:Binnen een gladde buitenrand.

De gotische letters HA

Lit.: Zeeuwse loodjes door M. de Man bladzijde 19c, de Man pagina 55 no 8, Loodjes met den Arend. afbeelding 1.8; Pelsdonk 344; www.loodjes.nl (Middelburg).

Bodemvondst, havenslib oude insteekhaven Arnemuiden.

© Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Penning gotische letter M / Schuinkruis.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Materiaal: Tin.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 4,026 gram.

Diameter: Ø 17,8 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg (?).
Datering: z.j. Ca. eind 15e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.

De gotische hoofdletter 

ᗰ

Middelburg (?).

Boven on onder de letter een punt/bolletje.

Centraal op de letter, een passer-punt.

Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.

Een staand schuinkruis/Sint-Andreas kruis.

In de grote kwartieren, telkens drie bolletjes.

In de kleine kwartieren, telkens één bolletje.

Lit.: © 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Objectnr.0274

Keerzijde:  Binnen een dubbele gladde cirkel.

Een eenvoudig gevoet kruis.

Opmerking: Er zijn reeds diverse loden penningen teruggevonden met de identieke zijde zoals de kruiszijde. Zie www.loodjes.nl Middelburg.Telkenmale toont de letterzijde de letter G. Pelsdonk verwijst deze naar mogelijks, Gasthuis Middelburg of Gasthuis Goes ? In het blad Nehalennia nummer 93 staat een artikel van Henk Hendrikse over twee onbekende Middelburgse loodjes.

In het voorjaar van 1983 werden in  stortgrond uit de Korte Geere, waar een bouwput werd gemaakt voor nieuwbouw, twee loodjes gevonden. Één loodje vertoonde op de voorzijde de letter G en op de keerzijde een lang kruis.
In het Jaarboek voor Munt- en Penningkunde had Marie de Man in 1910 een artikelgeschreven over een nog niet terug gevonden loodje van het Gasthuis in Middelburg.
Dit loodje werd uitgereikt aan zieken door de regenten van het gasthuis, nadat zij door de betreffende chirurgijn onderzocht waren. Bij binnenkomst werden de zieken door de klerk ingeschreven in het  z.g. lootjesboek.
Dit lootjesboek liep van 1584 – 1812. Dat er echter al eerder Gasthuisloodjes gebruikt werden bewijst een rekening van het Gasthuis over de jaren 1498-1499. Hierin wordt melding gemaakt van een betaling aan een zeker Jan de Riemslager om vormen te maken en die tekenen te gieten.
Hoe deze loodjes eruit gezien hebben is niet met zekerheid te zeggen; wel blijkt uit hetzelfde artikel dat Marie de Man een tinnen kinderkroesje in haar bezit had van het Gasthuis uit de Lange Delft, met naast een roosmerk en de burcht  met daarboven M.D.B.  het woord Gasthuis en een lang kruis. Vergelijkt men nu bovenstaande omschrijving met de hierboven afgebeelde loodje , dan is het zeer goed mogelijk dat dit het vermelde loodje is.

Bodemvondst, Piet Louws.

Penning met letter V / kruis.

De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Massa: 12,40 gram.

Diameter: 29 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg, onder voorbehoud van juistheid.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde cirkel.

De gotische letter V

Boven op de letter, een tilde.

V voor vlees ?

Keerzijde:  Binnen een dubbele gladde cirkel.

Een eenvoudig gevoet kruis.

Opmerking: Er zijn reeds diverse loden penningen teruggevonden met de identieke zijde zoals de kruiszijde. Zie www.loodjes.nl Middelburg.Telkenmale toont de letterzijde de letter G. Pelsdonk verwijst deze naar mogelijks, Gasthuis Middelburg of Gasthuis Goes ? In het blad Nehalennia nummer 93 staat een artikel van Henk Hendrikse over twee onbekende Middelburgse loodjes.

In het voorjaar van 1983 werden in  stortgrond uit de Korte Geere, waar een bouwput werd gemaakt voor nieuwbouw, twee loodjes gevonden. Één loodje vertoonde op de voorzijde de letter G en op de keerzijde een lang kruis.
In het Jaarboek voor Munt- en Penningkunde had Marie de Man in 1910 een artikelgeschreven over een nog niet terug gevonden loodje van het Gasthuis in Middelburg.
Dit loodje werd uitgereikt aan zieken door de regenten van het gasthuis, nadat zij door de betreffende chirurgijn onderzocht waren. Bij binnenkomst werden de zieken door de klerk ingeschreven in het  z.g. lootjesboek.
Dit lootjesboek liep van 1584 – 1812. Dat er echter al eerder Gasthuisloodjes gebruikt werden bewijst een rekening van het Gasthuis over de jaren 1498-1499. Hierin wordt melding gemaakt van een betaling aan een zeker Jan de Riemslager om vormen te maken en die tekenen te gieten.
Hoe deze loodjes eruit gezien hebben is niet met zekerheid te zeggen; wel blijkt uit hetzelfde artikel dat Marie de Man een tinnen kinderkroesje in haar bezit had van het Gasthuis uit de Lange Delft, met naast een roosmerk en de burcht  met daarboven M.D.B.  het woord Gasthuis en een lang kruis. Vergelijkt men nu bovenstaande omschrijving met de hierboven afgebeelde loodje , dan is het zeer goed mogelijk dat dit het vermelde loodje is.

Turf-penning, met dubbele klop.

Materiaal: Koper.

Massa: 9,52 gram.

Diameter: 31 mm.
Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: 1660.

Voorzijde: Binnen een dubbele parelcirkels.

 ★ MIDDELBURGH ★ 1660

Centraal, Burcht geflankeerd door twee rozetten.

 ❀ ♖ ❀

Rechts boven een klop met het cijfer 2

Naast de toegangspoort links, een klop met blad-motief.

Keerzijde: Binnen dubbele parelcirkels.

: VOOR . DEN : : ARMEN :

In het veld 

★ TORF★

Waarboven, het wapenschild van de provincie Zeeland.

Lit.: Minard-Van Hoorebeke, pag. 219 nr. 406.

Turf-penning, met dubbele klop.

Materiaal: Koper.

Massa: 10,6 gram.

Diameter: 32 mm.
Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: 1737.

Voorzijde: Binnen een versierde rand.

✶  MIDDELBURGH ✶ 1737

Centraal, Burcht geflankeerd door zes-punt sterren.

 ✶ ♖ ✶

Rechts boven een klop met het cijfer 2

Naast de toegangspoort links, een klop met blad-motief.

Keerzijde: Binnen een versierde boord.

VOOR . DEN . ARMEN .

In het veld 

★ TURF ★

Waarboven, het gekroond wapenschild van de provincie Zeeland.

Lit.: Minard-Van Hoorebeke, pag. 219 nr. 408.

Enkelzijdige turf-penning.

Geklopte penning

De juiste datering, van deze penning is niet gekend.

Materiaal: Koper.

Massa: 3,63 gram.

Diameter: 29 mm.
Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: z.j. Ca. eind 17e eeuw begin 18e eeuw.

Voorzijde: Gelegen op het veld.

Centraal, de ingeslagen letters.

TORF

Turf

Bovenaan, een klop met het wapen van Zeeland.

Onderaan, een klop met het stadswapen van Middelburg.

Keerzijde: Blanco.