Armentafel, H.Geest.

Bodemvondst, Piet Louws.

Armenpenning H. Geest Armentafel , De Noord Monster, St-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 14,20 gram.

Diameter: Ø 30 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. 17de eeuw.

Voorzijde: Binnen een parelcirkel boord.

Een duif met nimbus, en opengespreide vleugels.

Symbolische weergave voor de heilige Geest.

Keerzijde: Binnen een versierde cirkelrand/boord.

Centraal in het veld, in gotische letters:

𝖒𝖎𝖉𝖉𝖊𝖑𝖛𝖚𝖗𝖌𝖍

Onder en boven de letters, niet meer verifieerbare versiering.

Dingsdag (Avondmaalpenning)

Enkelzijdige penning Avondmaalpenning.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Materiaal: Lood.

Bewerking: Gegoten, gegraveerd.

Massa: Onbekend.

Diameter: Ø 40 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. 18de eeuw.

Voorzijde: Gelegen op een glad veld.

Burcht/toren uit het wapen van Middelburg.

                 DINGSDAG

                  Dinsdag

Keerzijde: Blanco.

Lit.: (via Allex Kussendrager) Vaderlandsche Letteroefeningen 1788. Verzameling van Leerredenen, door A. Dryfhout, A.L.M. Ph. et Th. Dr. Lid van verscheidene geleerde Maatschappyen, Secretaris van het Zeeuwsche Genootschap der Weetenschappen te Vlissingen, en Predikant te Middelburg. Te Middelburg, by P. Gillissen en Zoon, 1788. Behalven het Voorbericht, 302 bladz. in gr. octavo. Naer de inrichting van den Predikdienst te Middelburg, moet 'er in de twee Avondbeurten, op Dingsdag en Donderdag, door denzelfden Predikant, één Hoofdstuk der Heilige Schrift, in twee deelen afgehandeld worden; waer door men alle de Schriften, zo des Ouden als des Nieuwen Testaments, in den tyd van ongeveer drie - entwintig jaren, agtervolgende, den Volke ontvouwt. Van dit zogenaemd Kapittelprediken levert ons deze Verzameling ene proeve, daer de Eerwaerde Dryfhout in dezelve zyne Leerredenen, over Jes. LX, Zach. XIII, Matth. II, en Joh. VII, gemeen maekt.

De Noord Monster, Sint-Pieters.(enkelzijdig)

Bodemvondst, bouwput Arnemuiden.

Uit particuliere collectie. 

Enkelzijdige penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering/plaats van deze penning is onbekend.

Licht gefragmenteerd aan de rand.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 9,8 gram.

Diameter: Ø 24,5 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gearceerde boord.

Die een pseudo-legende voorstelt.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.

Willekeurig bekrast.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

Bruno Janson, (2012) De gouden eeuw van Arnemuiden, Loden penningen, pag.8 nr.049.

De Oude kerk voltooid in 1316, werd toegewijd aan de Apostel Petrus. En was een kerk met hoog aanzien, die schenkingen kreeg van Graaf Floris V en later van Graaf Willem III. Het Kapittel bestond uit 14 Kanunniken en een Deken. Bij de invoering van de nieuwe Bisdommen in 1559 door de Koning van Spanje Philips II,

werd de Sint-Pieterskerk door Paus Pius V op 10 maart 1560 verheven tot Kathedraal-, Domkerk van het Bisdom Middelburg. De Kathedraal werd in 1574 overgenomen door de stad Middelburg. De rijkelijke kerk had relieken in hun bezit, waaronder een stuk van het Heilig Kruis, welke werd bewaard in een koffertje met kristal bedekt. De reliek werd jaarlijks aan de gelovigen tentoongesteld en bij plechtige ommegangen door de stad rondgedragen.

De drie schuttersgilden van Arnemuiden, waren verplicht om de ommegang bij te wonen. De sleutel in de snavel van de vogel verwijst naar de Sint-Pieterskerk, waarbij het kruis in de baard van de sleutel verwijst naar de reliek van het Heilig Kruis.

De Noord Monster, Sint-Pieters.

Bodemvondst, havenslib oude insteekhaven Arnemuiden.

© Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering/plaats van deze penning is onbekend.

Licht gefragmenteerd aan de rand.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 10,133 gram.

Diameter: Ø 23,8 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

© 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Objectnr.0270

De Noord Monster, Sint-Pieters (Malbreuk 01)

Bodemvondst, havenslib oude insteekhaven Arnemuiden.

© Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 9,461 gram.

Diameter: Ø 23,7 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

© 't Stadthuys-Museum Arnemuiden.

Objectnr.0271.

De Noord Monster, St-Pieters (Malbreuk 02)

Bodemvondst, Piet Louws.

Penning De Noord Monster, Sint-Pieters of Oude kerk te Middelburg.

De juiste functie/datering van deze penning is onbekend.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Restant gietboom nog aanwezig.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 10,31 gram.

Diameter: Ø 20 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: z.j. Ca. begin 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Verhoogd reliëf door malbreuk.

Een lopende watervogel/strandloper naar links.

Symbool voor de Noorderlijke kustlijn van Middelburg.

In de bek, dragende een sleutel.

De baard van de sleutel in kruismotief.

Symbolisch voor Sint-Pieter.

Keerzijde: Binnen twee gladde cirkels.

Eenvoudig glad kruis.

Lit.: Marinus Cornelis Paspoort van Grijpskerke, De Noord Monster, St. Pieters of Oude kerk te Middelburg (1833) pag.1-5.

Collectie 't Stadthuys-Museum Arnemuiden Objectnr.0271.

Bedel-penning Heilige Geest 1558.

Enkelzijdige Bedel-penning/insigne Armenkamer Heilige Geest (?)

De juiste functie van deze penning is niet gekend.

Drie pengaten voor opnaaiing.

Materiaal: Lood.

Bewerking: Gegoten.

Massa: Onbekend.

Diameter: Ø 55 mm. 

Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: 1558

Voorzijde: Binnen een gladde afgeronde rand/boord.

Het wapenschild van de stad Middelburg, hangend aan een lint.

Ter weerszijden van het wapen, het gesplitste jaartal.

                   I5  /  58

Tussen twee lijncirkels het gedeeltelijk leesbaar omschrift:

MENDICVM . SANCTI . SPIRITVS  . MIDDELBURGENSIS

Wat vermoedelijk staat voor:

Heilige Geest, bedelaar te Middelburg.

Keerzijde: Binnen een gladde afgeronde rand/boord.

Drie smalle lijnen in hoger relïef, van de rand tot het midden.

Begrafenispenning, Middelburg (?)

Bodemvondst Hans Bostelaar.

Juiste functie/datering/plaats van deze penning, is alsnog onbekend.

Begrafenispenning (Middelburg ?)

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 13 gram.
Diameter: 32 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg (Mechelen) (?)
Datering: z.j. Ca. 16e à 17e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Voorstelling van de H. Geest, in de vorm van een duif.
Met opengespreide vleugels en poten, 

de kop van de duif naar rechts gewend.
Ter weerszijden de gesplitste letters  (S?) / R
Wat mogelijks staat voor Sint-Rombaut.

Keerzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een lijkbaar naar links gewend, 

op het lijkkleed de tekst dragend.
MORI 

(of variant MORS)
Het geheel liggend op gekruiste beenderen,

met bovenaan een schedel.
Onder de lijkkist, tal van beenderen.

Plaquette O.L.Vrouw abdij.

Bodemvondst, Jean-Pierre Schoutens.

Plaquette voor inter gebruik in de

Onze-Lieve-Vrouw abdij te Middelburg.

(Kloosterorde Premonstratenzers)

De juiste functie/datering van deze plaquette

is niet gekend. Aanwezigheidspenning van de 

monniken aan de vespers ?

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten.

Massa: 28,24 gram.

Afmetingen: 40 mm. x 26 mm.

Aanmaakplaats: Middelburg.

Datering: z.j. Ca. 1401-1574.

Voorzijde: Gelegen in een rechthoekig veld.

Een dubbel gekanteelde toren uit het wapen

van de stad Middelburg.

De toegangspoort in een gotische boog.

Keerzijde: Gelegen in een rechthoekig veld.

Binnen een rechthoekig kader.

Een gezeten en gekroonde H. Maagd Maria.

Sinds 1100 hadden monniken in Middelburg een klooster.

In 1127 vestigde de premonstratenzers uit de

Sint-Michielsabdij te Antwerpen zich in de abdij. In 1401

kwam de abdij rechtstreeks onder de paus te staan.

Een van de abten was Nicolaas van der Borcht

(Nicolaas de Castro), die in 1561 tot eerste bisschop van

het nieuw opgerichte bisdom Middelburg werd benoemd

(de kathedraal hiervan werd de Sint-Pieters- of

Noordmonsterkerk).

In 1574 kwam er een eind aan het kloosterleven na het

langdurige Beleg van Middelburg (1572-1574), dat

uiteindelijk de capitulatie van de Spaansgezinde katholieke

stad tot gevolg had. Ondanks garanties van Willem van

Oranje dat geestelijken ongemoeid zouden worden gelaten,

werden de abdij en het katholiek geloofsleven erin onder

dwang beëindigd.

________________________________________________

Bisschop Nicolaas van der Borcht 1562

Uit de collectie, Allex Kussendrager.

Penning op eerste bisschop van Middelburg.

Nicolaas van der Borcht.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bewerking: Gegoten, verknipt.

Massa: 10,23 gram.

Afmetingen: 26 mm. x 23 mm.

Datering: 1561-1562.

Aanmaakplaats: Middelburg.

Voorzijde: Gelegen in een ruitvormig veld.

De grote versierde gotische letter n

Verwijzing naar de eerste letter van de

voornaam van de bisschop:

Nicolaas van der Borcht.

Tussen de benen van de gotische letter,

een passerpunt.

Boven de gotische letter, het jaartal van

de aanstelling van de bisschop.

                       I56I

Het geheel omsloten met een parelcirkel.

Keerzijde: Gelegen in een ruitvormig veld.

In drie regels:

        I562

     MIDDEL
       B A II

Ambtstermijn II in het jaar 1562 te Middelburg

Lit.: Quintyn Weytssen (1757) Naauwkeurig verbaal van

de aanstellinge des Eerwaardigen Heeren,

NICOLAAS DE CASTRO tot eersten bisschop van

Middelburch in Zeeland. In’t jaar M.D.LXI.

P. Callewaert, Nicolaas van der Borcht (Nicolaus de Castro) bisschop van Middelburg 1561-1573.

___________________________________________

Broodpenning (III)

Enkelzijdige Broodpenning stad Middelburg.

Materiaal: Tin.

Bewerking: Geklopt.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: 33 mm. x 38 mm.
Aanmaakplaats: Middelburg.
Datering: z.j. Ca. 16de eeuw à 17de eeuw.

Voorzijde: Gelegen in een rechthoekig plaatje.

De hoeken afgeschuind,

de rand omboord met een lijntje.

Twee gelijke kloppen/bijmerk naast elkaar.

Een ingedeukt wapenschild van de stad Middelburg.

Het wapen getopt met een keizerskroon.

Ter weerszijden van het wapen, de letters:

                        B  /  P

                 Brood-penning.

Onder de kloppen/bijmerken.

Drie vertikale lijntjes voor waardebepaling of aantal (?)

                           III

                            3

Keerzijde: Een rechthoekig plaatje.

Met afgeschuinde hoeken.

Blanco/leeg veld.

Lit.: Marie de Man, Over Zeeuwse loodjes: Bijdrage tot

de penningkunde van Zeeland. Middelburg.

pag. 29 Broodloodjes nr.1. pl.II nr.4.

Collectie. Nederlandsche Bank. Identificatie MA-00870

___________________________________________

Broodpenning, Middelburg (1562)

Bodemvondst Hans Bostelaar.

Broodpenning (?) stad Middelburg.

Juiste functie van deze penning is onbekend.

Licht gefragmenteerd.

Materiaal: Koperlegering.
Massa: 5,36 gram.
Diameter: 31 mm.
Aanmaakplaats: Middelburg.
Datering: 1562

Voorzijde: Binnen een gladde cirkelrand.
De toren uit het stadswapen van Middelburg.
Gesplitst jaartal ter weerszijden  15 ♖ 62

De gotische letter B 
Geflankeerd door een molen-ijzer ter weerszijden.